Goed voor jezelf zorgen? Zorg voor de bodem!

Vorige week n.a.v. het bezoek aan BodyWorlds had ik het over het belang van goede voeding: een grote diversiteit aan kleuren, soorten en voedingsstoffen maakt je darmen, je lichaam én uiteindelijk ook je geest gelukkig. Maar wist je dat de voedingswaarde van onze groenten vandaag de dag drastisch is gedaald in vergelijking met 70 jaar geleden? (Overigens doe ik geen uitspraken over de juistheid van de % van de afbeelding). Door intensieve landbouw, veelvuldig gebruik van bestrijdingsmiddelen en monocultuur raakt de bodem uitgeput. Hierdoor bevatten groenten en fruit minder mineralen, vitaminen, eiwitten en andere essentiële voedingsstoffen. Zelfs als je voornamelijk onbewerkt voedsel eet, krijg je hierdoor vaak minder binnen dan je zou denken. Terwijl gezonde en gevarieerde voeding juist zo’n krachtig preventief medicijn is.

De uitgeputte bodem: een onzichtbare crisis

Veel landbouwgrond is vandaag de dag ‘op’. Wat betekent dat precies? Een gezonde bodem is een levend ecosysteem vol wortels, larven, wormen, schimmels, bacteriën, amoeben en andere kleine organismen. Deze microkosmos is continu met elkaar in gesprek en zorgt voor een vruchtbare bodem die voedzame gewassen oplevert. Helaas is deze ondergrondse gemeenschap in gevaar door intensieve landbouwpraktijken. 

Daarbij geldt ook nog eens dat landbouwgrond vandaag de dag veel bespoten wordt met allerlei chemische middelen. Deze gifstoffen zijn ziekmakend voor de aarde, dieren en mensen. Zo is het verband met Parkinson steeds duidelijker, evenals voor diverse andere ziektes.

Gelukkig komt er steeds meer aandacht voor het belang van een gezonde bodem. Documentaires zoals “Kiss the Ground” en “Onder het Maaiveld” laten zien hoe belangrijk het is om de bodem weer te laten floreren. Ook zijn er initiatieven zoals de theatervoorstelling “Grondproeven,” die op een creatieve manier het belang van bodemgezondheid onder de aandacht brengt.

De kracht van een gezonde bodem: kies biodynamisch en biologisch

Voeding begint bij de bodem. Een gezonde bodem zorgt voor gezonde voeding. Biodynamische landbouw gaat nog een stap verder dan biologische landbouw door niet alleen pesticiden te vermijden, maar ook actief de biodiversiteit te bevorderen en de bodem te versterken. Biologische voeding is doorgaans wat prijziger, maar het maken van bewuste keuzes helpt. Denk aan het kopen van seizoensgroenten of producten van lokale biodynamische of biologische boerderijen en markten. Zoals bij Boerschappen, Kip Eigen en Stadboerderij Almere.

In mijn eigen huishouden lukt het om voor €25 per week aan diverse groenten te kopen voor het hele gezin. Met nog eens €30 voor fruit, en af en toe wat noten en olie, kom je al een heel eind. Deze kosten zijn vaak vergelijkbaar met die van reguliere supermarkten, maar het verschil zit hem in de kwaliteit en voedingswaarde. Plus dat je geen bewerkt voedsel koopt. Dit is voor meer mensen haalbaar dan het mogelijk soms voelt.

Voedsel of vulling?

In onze geïndustrialiseerde maatschappij is voedsel vooral iets dat gemakkelijk en snel moet zijn. De supermarkt maakt dit heel duidelijk: overal vind je kant-en-klaarmaaltijden, gemaksproducten en snacks op ooghoogte. Dit is niet zomaar; hierachter zit een wereld van gedragspsychologie en marketing. Je begint je rondje door de supermarkt vaak bij de groente- en fruitafdeling, en hoe verder je de winkel in gaat, hoe meer bewerkte, suiker- en zoutrijke producten je tegenkomt. Dit is een bewuste strategie om ons te verleiden; als je gezonde keuzes aan het begin hebt gemaakt, mag die zak chips toch ook wel in het mandje?

Meer dan 80% van wat er in de supermarkt ligt, voldoet niet aan de Schijf van Vijf. We kunnen de voedingsindustrie beter de ‘vullingsindustrie’ noemen. Het is van cruciaal belang om voor jezelf te kiezen en voor onbewerkt voedsel te gaan dat je echt voedt en je gezondheid ondersteunt.

Zorg voor jezelf, zorg voor de aarde

Als je kiest voor voeding die uit een gezonde, levendige bodem komt, zorg je niet alleen goed voor jezelf, maar draag je ook bij aan een gezondere aarde en meer biodiversiteit. Het is een keuze die verder gaat dan jezelf; je ondersteunt een systeem dat beter is voor mens en natuur. WIN-WIN-WIN dus!

In mijn volgende blog ga ik dieper in op hoe een gezonde bodem en voeding bijdragen aan mentaal welzijn. Daarna komt een blog over mentaal welzijn in bredere zin. Blijf dus vooral volgen als je meer wilt ontdekken over hoe je vanuit goede zelfzorg ook je geest kunt voeden!